[آیه 24و23 سوره مبارکه غا فر]

(وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسىَ‏ بَِايَتِنَا وَ سُلْطَانٍ مُّبِينٍ)

(إِلىَ‏ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ وَ قَارُونَ فَقَالُواْ سَاحِرٌ كَذَّابٌ)

ترجمه لغات مشکل:

سلطان: دليل و غلبه كه عبارت اخراى تسلّط است     (قاموس قرآن)

سلطان: اجراکندچیزی راباقیداینکه قراردهدآنراحامل برای کاری وملازمه این مفهوم تحرک وسیراست اگرچه                             معنوی باشد                                                              (التحقیق)

ترکیب:

الواو:استینافیهاللام: واقع شده درجواب قسم، قد: حرف تحقيق،أَرْسَلْ: فعل ماضی،نا:فاعل ومحلامرفوع، مُوسى‏:

مفعول به وتقدیرامنصوب،بِآياتِ:  جارومجرور متعلق به فعل خاص مذکورأرسلنا ظرف لغو،سُلْطان:عطف برآياتنا،

مُبِين: صفت ومجرور،  جملة أرسلنا : جواب قسم محل اعراب ندارد،  إِلى‏ فِرْعَوْنَ: جار و مجرور متعلق به فعل خاص مذکورأرسلنا ظرف لغو، وَ هامانَ وَقارُونَ : عطف برفرعون، فَقالُوا : حرف عطف وفعل ماضی، واو: فاعل ومحلامرفوع، ساحِرٌ: خبربرای مبتدا محذوف ،کَذَّابٌ: خبردوم

ترجمه آقایان :

مشکینی: و به تحقيق ما موسى را با آيات خود و برهانى آشكار و روشنگر فرستاديم(23)

به سوى فرعون (طاغوت قبطيان) و هامان (وزير او) و قارون (زراندوز طاغى بنى اسرائيل) پس گفتند: (اين مرد) جادوگرى است بس دروغ‏پرداز(24)

انصاریان: و به راستى موسى را با معجزات خود و برهانى آشكار فرستاديم، (23)

به سوى فرعون و هامان و قارون، ولى [آنان‏] گفتند: جادوگرى بسيار دروغگوست! (24)

مکارم :  ما موسى را با آيات خود و دليل روشن فرستاديم … (23)

بسوى فرعون و هامان و قارون ولى آنها گفتند: «او ساحرى بسيار دروغگو است!» (24)

موسوی همدانی : همين ما بوديم كه فرستاديم موسى را با آيات خود و سلطانى مبين (23).

به سوى فرعون و هامان و قارون پس گفتند: وى ساحرى است دروغپرداز (24)

فولادوند: و به يقين، موسى را با آيات خود و حجّتى آشكار فرستاديم، (23)

به سوى فرعون و هامان و قارون، [امّا آنان‏] گفتند: «افسونگرى شيّاد است.» (24)

مفترقات :

1:واو:آقایان مشکینی،انصاریان وفولادوند واو را درترجمه خودآورده اندکه آوردن (واو) درابتدای جمله با روح زبان فارسی سازگاری ندارد.  2 : آقایان مشکینی، انصاریان وفولادوند درترجمه خودکلمه قد : بمعنای تحقیق و یقینی  بودن را لحاظ کرده اند ولی آقایان مکارم و موسوی آنرا لحاظ نکرده اند . 3:کلمه سلطان راآقای موسوی ترجمه نکرده خودلغت راآورده ولی بقیه مترجمین ترجمه کرده اند .  4: درآیه(24)کلمه ساحر: راآقای فولادوند به معنی(شیاد) آورده اند ولی بقیه آقایان به معنی( ساحروجادوگر)آورده اند.  5:  کلمه کذّاب : صیغه مبالغه است آقایان مشکینی، انصاریان و مکارم آنرا درترجمه خود لحاظ کرده اند ولی آقایان موسوی وفولادوندآنرا لحاظ نکرده اند .

متشابهات :

درغیر ازمفترقات دربقیه موارد با هم شبیهند

نکته:

دردوآیه23و24 میان ترجمه ها تفاوت زیادی نیست به نظرمن ترجمه آقای انصاریان بهتراست (هم ترجمه (قد) را لحاظ کرده، (ساحر) رادرمعنای خودآورده،صیغه مبالغه بودن (کذّاب) را هم رعایت کرده درمعنای بسیاردروغگو آورده اند .

ترجمه پیشنهادی :

به تحقیق ما موسی را با آیات ودلایل محکم وآشکا ربه سوی فرعون و هامان و قا رون، فرستادیم،آنها گفتند که او ساحری بسیاردروغگوا ست

[آیه 25 سوره مبارکه غا فر]

((فَلَمَّا جَاءَهُم بِالْحَقّ‏ِ مِنْ عِندِنَا قَالُواْ اقْتُلُواْ أَبْنَاءَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ وَ اسْتَحْيُواْ نِسَاءَهُمْ  وَ مَا كَيْدُ الْكَافِرِينَ إِلَّا فىِ ضَلَالٍ))

ترجمه لغات مشکل:

كيد:حيله. تدبير                                                                                                               (قاموس قرآن)

كيد: نوعى حيله است گاهى مذموم و گاهى ممدوح باشد هر چند در مذموم بيشتر است     (مفردات راغب)

كيد:خدعه ومکر                                                                                                             (مصباح)

كيد:تدبیر وفکری که بدنبال داشته باشدکاری راکه برای غیرضرر ضررداشته باشد              (التحقیق)

كيد:تلاش برای ازبین بردن حالتی براساس حیله ‏                                                               (مجمع البحرین)

أبن: پسر. اصل آن بنو است،جمع ابن، ابناء و بنون است                                                     (قاموس قرآن)

أبن:اصل آن بنو است،که ازآن فعل یاصفت مشتق نمی شود                                               (التحقیق)

ترکیب:

فاء: حرف استینافیه،لمَّا: ظرفية شرطية غير جازم، جاءَ: فعل ماضی،هم: مفعول به محلامنصوب، بِالْحَقِّ: جارومجرورمتعلق به فعل خاص مذکور(جاءهم) ظرف لغو،مِنْ عِنْدِنا:جارومجرورمتعلق به فعل خاص مذکورجاءهم ظرف لغو، قالُوا: فعل ماضی واو فاعل ومحلامرفوع، اقْتُلُوا: فعل أمرواو فاعل، أَبْناءَ: مفعول به ومنصوب، الَّذِينَ: مضاف إليه ومحلامجرور، آمَنُوا: فعل ماضی و فاعلش وجملة صلة الذين، مَعَهُ:ظرف مكان متعلق به فعل خاص مذمور مقدم(آمنوا)ظرف لغو،«وَ اسْتَحْيُوا نِساءَهُمْ» عطف برما قبلش، وَما:واو حرف استئناف وما:نافية،كَيْدُ:مبتدأومرفوع،الْكافِرِينَ:مضاف إليه مجروربه ياء،إِلَّا:حرف حصر،فِي ضَلالٍ: جارومجرورمتعلق به فعل عام محذوف ظرف مستقرخبرومحلامرفوع  .

ترجمه آقایان :

مشکینی: پس وقتى حقيقت را از جانب ما براى آنان آورد، گفتند: «پسران كسانى را كه با او ايمان آورده‏اند بكشيد و زنانشان را زنده بگذاريد.» و [لى‏] نيرنگ كافران جز در گمراهى نيست. (25)

انصاریان: پس چون حق را (توحيد و ادلّه و معجزات را) از نزد ما براى آنها آورد، گفتند: پسران كسانى را كه با موسى (به خدا) ايمان آورده‏اند بكشيد و زنانشان را زنده گذاريد اما مكر و نيرنگ كافران جز در گمراهى نيست (و هرگز به هدف نمى‏رسد).(25)

مکارم : هنگامى كه حق را از سوى ما براى آنان آورد،گفتند: پسران كسانى را كه با موسى ايمان آورده‏اند، بكشيد، و زنانشان را [براى بيگارى و خدمت‏] زنده بگذاريد. ولى نيرنگ و نقشه كافران جز در بيراهه و گمراهى نيست. (25)

موسوی همدانی : و هنگامى كه حقّ را از سوى ما براى آنها آورد، گفتند: «پسران كسانى را كه با موسى ايمان آورده‏اند بكشيد و زنانشان را (براى اسارت و خدمت) زنده بگذاريد!» امّا نقشه كافران جز در گمراهى نيست (و نقش بر آب مى‏شود). (25)

فولادوند: و چون حق را از ناحيه ما آورد گفتند فرزندان هر كس كه طرفدار اوست به قتل برسانيد و زنانشان را زنده نگه داريد ولى كيد و نقشه‏هاى فرعون كيدى كور و نقشه‏اى بر آب بود (25).

مفترقات:

1: حرف فاء:آقایان مشکینی وانصاریان درمعنای پس آورده اندوآقایان موسوی وفولادونددرمعنای واو آورده اندکه شروع بامعنای پس و واوسازگاری زیادی بازبان فارسی نداردآقای مکارم نه معنای پس ونه واو را آورده اندکه بهتر است چون حرف استیناف است نیاوردنش بهتراست. 2 : کلمهإِبن: راآقای فولادونددرمعنای (فرزندان) ترجمه کرده اندوآنرادرمعنای مفعول به نیاورده،ولی بقیه مترجمان (پسران) ترجمه کرده اندکه معنای پسران بهتراست زیرا بامعنای لغوی سازگارتر است وآنرادرنقش مفعول به آورده اند . 3:کلمه کافرین: راآقای فولادوند مصداقی ترجمه کرده اند(فرعون) ولی بقیه مترجمین درهمان معنای لغوی کافران ودرمعنای جمع آورده اندکه بهتر است زیرا با (ال) الکافرین که عمومیت رامی رساند مناسبتر است:4 آقای فولادوندجمله الَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ وَ … (هرکس که طرفداراوست) ترجمه کرده اندولی بقیه مترجمین (کسانی که با موسی ایمان آورده اند) ترجمه کرده اندکه این بهتراست هم معنی الذین وهم ترجمه آمنوا را لحاظ کرده اند

متشابهات:

1: درغیر ازمفترقات دربقیه مواردباهم شبیهندمثلا هیچکدام نقش مفعول به بودن هم درجاءهم رادرترجمه خودلحاظ نکرده اند. 2 : واودرجمله وماکید……استینافیه است پنج مترجم درمعنای (ولی،اما)آورده انددرحالی که ترجمه واواستینافیه باروح زبان فارسی ناسازگاراست .

نکته: به نظر من ازمیان تراجم ترجمه آقای مکارم بهتر است چون موا رد درمفترقات رابهتر رعایت کرده اند

ترجمه پیشنهادی: هنگامی که آنها را ازجانب ما حقی آمدگفتند : پسران كسانى را كه همراه موسى ايمان آورده‏اند بكشيد و زنانشان را زنده نگه داريد. حیله ومکر کا فران جزدرگمراهی نیست .